Kameleony – jaszczurki, które wszyscy dobrze znają, są jednymi z najbardziej niezwykłych zwierząt na ziemi. Swą wyjątkowość zawdzięczają spektakularnej umiejętności zmiany koloru skóry. Kameleon to także i wyjątkowy diament, pozornie znany na rynku, ale niezmiernie rzadko spotykany. Swą nazwę odziedziczył po jaszczurce, bo tak jak i ona – jest w stanie zmienić swą barwę…
Rzadkie i najczęściej niewielkie …
Większość diamentów określanych mianem kameleona, jest stosunkowo niewielka. Co jakiś spotykam kameleony o masie i 3 lub 4 ct, ale to naprawdę przypadki jednostkowe. Najczęściej kamienie takie spotykamy w przedziale masowym 0.50-1.00ct. Właściwie, do końca nie wiadomo dlaczego zjawisko zmiany koloru w diamentach występuje tak rzadko. Faktem jest jednak, iż znalezienie 'kameleona” to naprawdę niecodzienność.
Pierwsza wzmianka o takim diamencie pochodzi z 1866r. Kupiec diamentów, pochodzący z Paryża, Georges Halphen wspomina w swych zapiskach – diament zmieniający barwę. Termin „kameleon” użyty jako określenie diamentu o zmiennej barwie – użyty został w 1943, w przewodniku po handlu biżuterią.
Zmieniający się kolor…
Najczęściej w stanie normalnym taki diament jest koloru szarawo-oliwkowego lub szaro-żółtawo-zielonego. Ale kiedy kamień jest trzymany przez długi czas w zupełnej ciemności lub gdy ogrzejemy go do temperatury ok. 300′ jego barwa zmienia się na intensywnie żółtą…
Spójrzcie zresztą sami:
Jak widzicie na filmiku, rozkład barwy w kamieniu jest dość nierówny. Oprócz stref o szarawej barwie – zmieniających kolor na żółty, widać także strefy bezbarwne. Za cały proces odpowiada szereg defektów w siatce łączeń atomów. Zmiana koloru związana jest z obecnością wodoru i niklu w sieci krystalicznej. Naukowcy pracują nad tym typem diamentów już od wielu lat – jednak sam fizyczny mechanizm tego efektu nie został jeszcze poznany.
Oczywiście wiadomo już dość dobrze jak diamenty typu „kameleon” rozpoznawać. Wiemy dokładnie jak je obserwować, na co należy zwracać uwagę. Wiemy co może sugerować, iż z kameleonem mamy do czynienia. Same zjawisko jest nadal zagadką. Tym, co sprawia, że kameleony są tak tajemnicze, jest nieznana przyczyna ich zmiany koloru. Ponieważ zmieniają swą barwę pod wpływem światła lub ciepła, może istnieć więcej niż jeden mechanizm wywołujący tę wyjątkową przemianę.
Zdjęcie: Nicholas Del Re / GIA
Warto kupić ?
Ceny tych diamentów są naprawdę mocno zróżnicowane. Duży wpływ na wartość kamienia ma bez wątpienia jego kształt, barwa i czystość, ale masa ma największy wpływ na kwotę którą musimy wydać. Za diament typu kameleon 0.30-0.50ct zapłacimy kilka tysięcy dolarów, za 1ct – kilkanaście. Jeśli lubimy „duże” diamenty musimy się liczyć z wydatkiem od kilkudziesięciu do nawet kilkuset tysięcy dolarów. Nie jest to typowy diament, który należy rozpatrywać w kontekście inwestycyjnym, a raczej kolekcjonerskim. Aczkolwiek diamenty kolekcjonerskie także pozwalają nieźle zarobić …
Nie mam jednoznacznej odpowiedzi na pytanie czy warto taki diament kupić? Pewnie wiele skłaniałoby mnie do podjęcia decyzji na tak. Ale! Może się okazać, iż w cenie kameleona znajdziemy inny, często ciekawszy kolorystycznie kamień. Oczywiście nie będzie on tak wyjątkowy i tajemniczy zarazem jak kameleon… A w diamentach, powiedzmy sobie szczerze – przede wszystkim właśnie o tę wyjątkowość i tajemniczość chodzi.
